Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesine yanıtında; 2021 yılında Türkiye genelinde 21 bin 992 tarımsal sulama abonesinin elektriğinin borcundan dolayı kesik olduğu bilgisini verdi. Dönmez, “2011 yılında Türkiye genelinde tarımsal abone gruplarının ilgili dağıtım şirketlerine olan toplam borç miktarı 1 milyar 878 milyon 254 bin 681 TL’dir” açıklamasını yaptı.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2 Şubat 2022 tarihinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, tarımsal sulamada kullanılan elektrik nedeniyle ödenemeyen elektrik borçlarını gündeme getirmişti. Gürer, Bakan Dönmez’e; “2021 yılında tarım sulamasında kullandığı elektrik borcunu ödeyemediği için elektriği kesilen çiftçi sayısı kaçtır? Toplam borç meblağı ne kadardır?” sorusunu yöneltti.
Bakan Dönmez, CHP’li Gürer’in önergesine; 7 Kasım 2022 tarihinde yanıt verdi. Dönmez, yanıtında; Türkiye’nin 81 ilinde 2021 yılında kullandığı elektrik borcunu ödemediği için elektriği kesik olan tarımsal abone sayısını paylaştı. Dönmez’in paylaştığı tabloya göre, Türkiye’de 21 bin 992 tarımsal sulama abonesinin elektriği borcundan dolayı kesik.
Dönmez, ayrıca; “2011 yılında Türkiye genelinde ziraî abone kümelerinin ilgili dağıtım şirketlerine olan toplam borç ölçüsü 1 milyar 878 milyon 254 bin 681 TL’dir” bilgisini verdi.
Gürer, şu açıklamayı yaptı:
“Bakan Dönmez, önergeme verdiği yanıtta, 2021 yılında Türkiye genelinde tarımsal abone gruplarında toplam çiftçilerin borcunun 1 milyar 878 milyon 254 bin 681 lira olduğunu belirtti. Tarımsal sulamada borcundan dolayı, elektriği kesilen abone sayısının Türkiye genelinde 22 bini bulduğu… İlk 10 ilde; Şanlıurfa’da 3 bin 671, Mardin’de 2 bin 313, Manisa’da bin 858, İzmir’de 1506…
İptal edilenler belirtilmiyor. Bazı bölgelerde de tarımsal sulama ile ilgili aboneler ödemelerini yapamadığı için süreç içinde iptale uğramış durumda. Özellikle orta Anadolu’nun genelinde, kuyular ruhsatlanamadığı ve kaçak olduğu için çiftçiler mağduriyet yaşıyor. Kanun teklifi de verdik. Tüm kuyular ruhsatlandırılsın. Zira yırtıcı sulama yapılıyor. Bunun yerine yağmurlama ve damlama metoduna geçilebilmesi için, bankalar kredi vermek için diyor ki ‘kuyu ruhsatına geçin.’ Kuyu ruhsatı olmadığı için yabanî sulama devam ediyor. Bu nedenle su sarfiyatı artıyor. Elektrik fiyatları arttıkça çiftçi soruna düşüyor. Ziraî sulamada çiftçiler borçlarını ödeyemedikleri için elektrikleri kesiliyor. Bu da daha az randıman, daha az üretim demek.
Sulu tarımda, bir dönümde; buğdayda 270 kilo ortalama randıman alınırken, sulu tarımda bir devirde 800 kiloya kadar randıman artışı sağlanıyor. Bu nedenle çiftçi için sulama suyu çok kıymetli. Sulama suyunun elektrikten ötürü artan maliyeti çiftçiyi zahmete sokuyor. 2021 yılında Türkiye genelinde 22 bin abone elektrik borcunu ödeyemediği için elektriği kesilmiş.”
